اسلام و دموکراسی در خاورمیانه

Authors

مارک تسلر

مهدی حجت

abstract

گفت وگو درباره دموکراسی در جهان عرب اغلب متوجه جهت گیری های مردان و زنان عادی است، به خصوص که پرسش ها چنین مطرح می شوند که آیا ایستارها و باورهای عمومی که در راه برقراری دموکراسی مانع ایجاد می کنند، ممکن است به این باشد که سنت های مذهبی حاکم بر بیشتر کشورهای عربی از ظهور فرهنگ سیاسی دموکراتیک جلوگیری کنند. در حالی که پرسش هایی که اغلب و مکرر مطرح می شوند درباره دیدگاه های شهروندان عادی راجع به چیزی است که گاهی مواقع با عنوان عرب بدوی توصیف می شوند و پاسخ ها نیز در بیشتر مواقع بر پایه اطلاعات برداشت گرایانه (امپرسیونیستی) و روایتی استوار است. به نظر می رسد برخی تحلیل گران تحت تأثیر پندارهای قالبی غربیان درباره اعراب و مسلمانان هستند و بر عکس، پژوهش های تجربی نظام مند راجع به ماهیت، پراکندگی و عوامل تعیین کننده گرایش های سیاسی در جهان عرب نادر است.برخلاف این وضعیت، مقاله حاضر در پی بررسی تأثیر و نفوذ اسلام بر گرایش به سمت دموکراسی است که در این زمینه از داده های مربوط به افکار عمومی کشورهای فلسطین (کرانه باختری و غزه)، مراکش، الجزایر و مصر استفاده می کند. در نظر سنجی هایی که توسط محققان عرب یا با همکاری آنها صورت گرفته است، جداول مصاحبه که حاوی پرسش هایی درباره نحوه حکمرانی، دموکراسی و همچنین مفاهیم و کنش های مرتبط با اسلام است، طوری طراحی شده اند که طیف وسیع و نمایانگری از افراد بزرگسال را در این چهار کشور در بر می گیرند. این نمونه برداری در کشور مصر دو بار صورت گرفته است. این داده ها بنیاد تجربی قویی را برای پرداختن به پرسش های راجع به رابطه اسلام و دموکراسی در سطح فردی تحلیل فراهم می کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اسلام و دموکراسی ( نسبت سنجی اسلام و دموکراسی)

رابطه اسلام و دموکراسی «نسبت سنجی اسلام و دموکراسی» از آن جهت حائز اهمیت است که به مفهوم مقبولیت و مشروعیت از دیدگاه اسلام و غرب می­پردازد که یکی از دغدغه‌های نخبگان سیاسی، سیاست مداران و دولت مردان هر نظام سیاسی می‌باشد از این رو تبیین و طراحی مدلی برای حکومت اسلامی با دیگر حکومت­ها می­باشد، سئوال اصلی این است که چه رابطه­ای میان تعریف مفاهیم اسلام با مفاهیم دموکراسی وجود دارد؟ بر همین اساس فر...

full text

وانع توسعه دموکراسی در خاورمیانه

از بارزترین ویژگی‌های خاورمیانه سرنوشت یکسان تاریخی- سیاسی اجزای آن است. این سرنوشت مشترک تا حدود زیادی متاثر از نقش استعمار، مذهب، سنت‌ها و فرهنگ‌های مشترکی است که بر ساختارهای سیاسی کشورهای ناحیه تاثیرگذارده است. ساختارهای نامتجانس حکومت‌های اقتدارگرا که هم زمان با گسترش ارتباطات میان واحدهای متفاوت سیاسی قرار گرفته در معرض دگرگونی‌های اجتماعی - سیاسی می‌باشند. برای برون رفت از این بحران تعدا...

full text

تروریسم و دموکراسی سازی در خاورمیانه

پس از واقعه­ی یازده سپتامبر 2001، آمریکا به بهانه­ی مبارزه­ی جهانی با تروریسم، شروع به بهره­برداری­های سیاسی و نظامی در افغانستان،‌آسیای مرکزی و خاورمیانه کرد.گسترش دموکراسی نیز یکی از بهره­بردار­ی­های سیاسی آمریکا در این زمان بوده است. از جمله مناطقی که امروزه ایالت متحده می­خواهد دموکراسی را در آن گسترش دهد، منطقه­ی خاورمیانه است. این هدف به دنبال حوادث تروریستی یازده سپتامبر به منظور کاهش عم...

full text

اسلام میانه رو و دموکراسی در ترکیه

در سال های گذشته، در نگاه عموم متفکرین غیرمسلمان اسلام گرایی معادل بنیادگرایی اسلامی شناخته می شد و تفاوتی میان این دو اصطلاح وجود نداشت؛ اما در سال های اخیر و با به قدرت رسیدن اسلام گرایان در ترکیه این دو اصطلاح به درستی بار معنایی متفاوتی پیدا کرده اند. ترکیه در حال حاضر و با به قدرت رسیدن اسلام گرایان میانه رو علاوه بر آنکه تبدیل به الگویی موفق برای بسیاری از گروه ها و جو...

full text

واکاوی چالش‌های جغرافیایی ظهور دموکراسی در خاورمیانه

در چند دهة اخیر، تحقق نظام حکومتی لیبرال سرمایه‌داری در منطقة خاورمیانه، با فراز و نشیب‌های بسیاری همراه بود. از طرفی همواره درمورد امکان تحقق دموکراسی غربی در خاورمیانه، بحث‌های زیادی مطرح شده است. در سال‌های اخیر نیز چالش‌های مربوط به ظهور مفهوم دموکراسی در بسیاری از کشورها و حکومت‌های خاورمیانه مشاهده می­شود. در این راستا، بعضی از اندیشمندان معتقدند ظهور دموکراسی از نوع حاکم در جهان غرب، در ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

Publisher: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

volume 8

issue شماره بیست و نهم - بهار 84 2005

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023